LAAT ZACHTHEID DE BASIS ZIJN 
Dat zijn Mares’ woorden.

Dat zou je als titel heel goed voor deze tentoonstelling kunnen gebruiken. Zachtheid en introspectie, de poëtische tegenstelling en tegelijkertijd vanzelfsprekendheid van de huid van de schilderijen en het ruwe hout van het lijstwerk bij de grote werken. De diepe aardse kleuren, het Zweedse rood, het diepe indigoblauw en daarin de bedachtzaam achteloos geplaatste woorden kenmerken deze tentoonstelling. Het licht dat ze in haar schilderijen probeert te vangen, is vooral van grote betekenis.  

Jammer genoeg kon ik er niet bij zijn toen Mare Hilstra bij een eerdere gelegenheid in Galerie Oosthem exposeerde. Ik had daarom niet echt een beeld van haar en haar werk. Gelukkig heb ik tijdens het inrichten van deze tentoonstelling kunnen zien en meemaken hoe werk en kunstenaar hier onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. ‘Wat is de voetafdruk die jij straks achterlaat,’ dacht ik, toen we, samen met Jan Hofstra, deze tentoonstelling aan het realiseren waren. Dat soort vragen roept Mare bij je op. Je voelt haar opmerkzaamheid naar alle dingen om haar heen, de natuurlijke manier waarop ze in het leven staat, niet alleen in het hier en nu, maar ook in de herinnering en in de dingen, die verborgen, onbenoembaar en onwaarneembaar zijn. Daar besteedt ze aandacht aan, dat geeft aan, dat Mare Hilstra niet in het plaatje van de vluchtigheid en oppervlakkigheid past, die onze huidige maatschappij zo kenmerkt. 

Dat laat haar werk ook zien, een gevoel van betrokkenheid en mededogen met alles om haar heen, haar liefde voor de natuur, het herkennen van de poëzie in het grootse, maar ook in het onaanzienlijke. 

Ze gebruikt zelf het woord ENTHOUSIASME, als je dat woord uit elkaar haalt, zie je het woord Theo, dat in het Grieks God betekent en siasme, de staat van het zijn.  Dat je, ook als het leven je leed en pijn brengt, je het toch met enthousiasme en onbevangenheid tegemoet moet treden. Dan maar voor naiëf worden versleten, dat is niet erg. Onbewust bewust zijn, een herinnering leven. Mare heeft altijd een herinnering gehad aan de plek in het universum waar ze zich bevond voordat ze geboren werd. Daar staat ze open voor. Die zintuigelijkheid voor het onbenoembare zit in haar, maar ook het feit dat ze niet in de grote stad, maar op het eiland Texel getogen is, heeft daaraan bijgedragen. Ze is niet grootgeworden met de hektiek van de massa, maar in de relatieve rust van het eiland. Door open te staan voor iets wat niet vanzelfsprekend of op de eerste blik waarneembaar is, ziet ze dingen waar anderen aan voorbij lopen, zoals een bijzondere vondst, die ze doet als ze in Texel langs de vloedlijn loopt. Het blijkt volgens een paleontoloog een stuk hertengewei uit de laatste ijstijd te zijn.  

Mare woont met haar man Friso en haar twee kleine jongens in een dorpje in Zweden, niet ver van de hoofdvestiging van IKEA, waar Friso voor ontwerpt. Dat het concern de hoofdvestiging in het oorspronkelijke dorp van de oprichter heeft, lijkt me niet toevallig. Ondanks de bekendheid zijn ze trouw gebleven aan hun afkomst en het zoeken naar ogenschijnlijk simpele oplossingen.  Ik denk dat dat ook heel goed past bij Friso en Mare. Ze wonen in een oud Zweeds roodhouten huis, dat ze met heel veel liefde hebben opgeknapt. Dat rood blijkt uit de ijzermijnen te komen en wordt al sinds onheugelijke tijden gebruikt om de Zweedse huizen te kleuren. Op het erf een grote schuur, logeerhuisjes en een moestuin, die door een vriendin wordt onderhouden. Vlakbij de biologische bakkerij waar Mare ook regelmatig meewerkt; een manier om de taal te leren en de mensen steeds beter te leren kennen en waarderen. Het zijn de ingredienten voor een natuurlijk en simpel geluk en om te leren wortelen in een andere habitat, op het Zweedse platteland.

Wonen in de natuur, niet het aangeharkte park dat Nederland heet, met aan de voorkant de reuring van het dorp en achter weides en bos, dat doet wat met je. Deze dagelijkse ervaringen maken Mare ook tot de kunstenaar die ze is. In een oneindige dialoog met de natuur onstaat haar werk, niet alleen de schilderijen maar ook haar poëzie en schrijfsels. Dat ze haar woorden deels weer verwerkt in haar schilderijen, maakt de cirkel rond, perpetuum moblile, voortdurende beweging, een eeuwigdurende zoektocht. 

De geboorte van haar kinderen geeft haar nog een woord met een diepe betekenis: SOLITUDE.  Voor ons betekent dat eenzaamheid, maar als je dat ontleedt, komt je in het Latijn uit bij SOL-I-Tude, de zon ontmoet het zelf in een stille staat van zijn.  Dat sluit weer naadloos aan bij het woord ENTHOUSIASME, lust for life, maar dan in de kern van de betekenis. Niet in de vluchtigheid en de waan van de dag. Dat maakt van Mare de mens en de kunstenaar die ze is, waar wij nu kennis van kunnen nemen en van kunnen genieten.  

Feya Wouda,
kunsthistorica, inrichter van de exposities in Galerie Oosthem 

Met het uitspreken van deze tekst heeft Feya de expositie SINNE SOL op zondag 31 augustus 2025 geopend.